Ο βελονισμός είναι μια μέθοδος θεραπείας και αποκατάστασης που έχει τις ρίζες της στην Ασία από το 2700π.χ περίπου. Η μέθοδος αυτή ενθαρρύνει το σώμα να επιταχύνει την επούλωση των ιστών και να αυξήσει τη λειτουργικότητα όλων των δομών (επιφανειακών και εν τω βάθει). Αυτό επιτυγχάνεται με την εισαγωγή βελονών, με πάχος περίπου όσο μια τρίχα από τα μαλλιά μας, σε διάφορα σημεία του σώματος όπου παραμένουν από δέκα λεπτά ως μισή ώρα ανάλογα με την πάθηση, με ρεύμα (ηλεκτροβελονισμός), ή χωρίς. Είναι σχεδόν ανώδυνος και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τον συγχέουμε με τη βελόνα της σύριγγας λήψης αίματος.
Στον παραδοσιακό κινέζικο βελονισμό μιλάμε για ενέργεια που κυλάει σαν ποτάμι βαθειά και επιφανειακά στο σώμα μέσα σε κανάλια που λέγονται μεσημβρινοί και αυτή η ενέργεια θρέφει τους ιστούς όλου το σώματος. Ένας τραυματισμός ή μια χρόνια πάθηση προκαλεί διακοπή της ομαλής ροής ενέργειας σε ένα μεσημβρινό. Η εισαγωγή βελονών σε συγκεκριμένα σημεία επαναφέρει την ισορροπία ενέργειας στο σώμα.
Ο βελονισμός διαδόθηκε ευρέως στο δυτικό κόσμο τα τελευταία 30-40 χρόνια. Ειδικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες οι έρευνες που γίνονται για να εξηγήσουν τη «μαγεία» και την αμφιβολία που προκαλεί αυτή η μέθοδος στο δυτικό τρόπο σκέψης είναι χιλιάδες. Στον ιατρικό βελονισμό ή βελονισμό με αποδείξεις όπως τον αποκαλούμε στο δυτικό κόσμο η εξήγηση είναι ότι το τρύπημα της βελόνας, πέρα από την εμφανή τοπική δράση, διεγείρει το νευρικό σύστημα να παράγει και να μεταφέρει χημικές ουσίες στους ιστούς που έχουν ανάγκη. Αυτές οι ουσίες θα αλλάξουν την αντίληψη του πόνου ή θα διεγείρουν την έκλυση άλλων ορμονών που επηρεάζουν την ομοιοστασία και προκαλούν κεντρικές και περιφερικές αλλαγές στο σώμα.
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο που ώθησε τους δυτικούς ιατρούς στην έρευνα για την αποτελεσματικότητα του βελονισμού ήταν η εντυπωσιακή αναλγητική του δράση. Υπήρχαν πολλές μαρτυρίες για πλήρη θεραπεία οξύ πόνου με ένα μόνο βελονισμό, θεραπείας χρόνιων προβλημάτων με 6 ως 10 βελονισμούς , ακόμα και για χειρουργικές επεμβάσεις με αναισθησία μόνο από βελονισμό. Κάποιοι ανέφεραν ότι οι ασθενείς υποβάλλονταν από το γιατρό τους, ή ότι η δράση του βελονισμού είχε τη μορφή εικονικής θεραπείας (placeboeffect). Σε έρευνες όμως που έγιναν σε ποντίκια (τα ζώα δεν υποβάλλονται), ο χρόνος απόσυρσης της ουράς των ποντικιών, που είχαν δεχτεί βελονισμό, από μια πηγή θερμότητας ήταν τριπλάσιος από αυτόν των ποντικιών που δεν είχαν εισαχθεί βελόνες. Δηλαδή η αντοχή στον πόνο τριπλασιάστηκε μετά το βελονισμό.
Παράλληλες μελέτες της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Ιατρικής του Πεκίνου, έδειξαν ότι η μετάγγιση εγκεφαλονωτιαίου υγρού (προστατεύει και θρέφει εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό) από κουνέλι δότη που είχε νωρίτερα υποβληθεί σε βελονισμό, σε κουνέλι λήπτη, προκαλεί μετά από 10 λεπτά αναλγησία και στο κουνέλι λήπτη παρότι δεν είχε υποβληθεί το ίδιο σε βελονισμό.
Οι έρευνες πολλές και οι κλινικές εφαρμογές του βελονισμού σε διάφορες παθήσεις ακόμα περισσότερες. Παρακάτω παρατίθεται η λίστα ενδείξεων εφαρμογής του βελονισμού μέχρι σήμερα σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (η λίστα αναεώνεται συνεχώς) :
Μυοσκελετικοί πόνοι
- Mυοπεριτονιακά σημεία πυροδότησης (Triggerpoints)
- Πόνοι στον αυχένα (χωρίς επίπτωση στη μυϊκή ισχύ ή στα αντανακλαστικά)
- Περιαρθρίτιδα ώμου
- Παγιδευτικά σύνδρομα (σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, ταρσιαίου σωλήνα)
- Επικονδυλίτιδα αγκώνα – έξω (Tenniselbow) & έσω (Golfer’selbow)
- Κοστοχονδρίτιδα (σύνδρομο Tietze)
- Τενοντίτιδα
- Τενοντοελυτρίτιδα (deQuervain)
- Οσφυαλγία (Οξεία & χρόνια)
- Ισχιαλγία
- Οστεοαρθρίτιδα (γονάτων, ισχίων, ακρωμιοκλειδικής)
- Μεταταρσαλγία (Νεύρωμα Morton)
- Αθλητικές κακώσεις
- Μυϊκοί πόνοι (θλάσεις)
- Διάστρεμμα – κάταγμα
Κεφαλαλγίες
- Ημικρανία (προφυλακτική αγωγή)
- Κεφαλαλγία τάσεως
- Αυχενογενής κεφαλαλγία
Επώδυνες καταστάσεις – Ιδιοπαθή σύνδρομα πόνου
- Χρόνιος πόνος
- Ινομυαλγία
- Κροταφογναθικό σύνδρομο
- Άτυπη προσωπαλγία
- Χρόνιος πυελικός πόνος
Νευρολογική συμπτωματολογία
- Περιφερειακή νευροπάθεια (νευροπαθητικός πόνος)
- Νευρογενής διαλείπουσα χωλότητα
- Περιοχικό σύνδρομο πόνου (CRPS)
- Σύνδρομο Reynauld’s
- Πόνος μέλους φάντασμα
- Μεθερπητική νευραλγία
- Νευραλγία τριδύμου νεύρου
- Πάρεση προσωπικού νεύρου (Bell’spalsy)
- Αποκατάσταση μετά από εγκεφαλικό
- Νόσος του Meniere(Ενδολεμφικός ύδρωπας)
Προβλήματα από το αναπνευστικό
- Άσθμα
- Αλλεργική ρινίτιδα
Συμπτώματα από το γαστρεντερικό
- Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (Ελκώδης κολίτιδα, νόσος του Crohn)
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (Σπαστική κολίτιδα)
- Δυσπεπτικές ενοχλήσεις
- Μετεγχειρητικός ειλεός
Εξαρτήσεις
- Διακοπή καπνίσματος
- Αλκοολισμός
- Μείωση στερητικού συνδρόμου
Ναυτία και Έμμεση
- Ναυτία πρώτου τριμήνου στην εγκυμοσύνη
- Μετεγχειρητική ναυτία και έμμεση
- Ναυτία από χημειοθεραπεία
Γυναικολογικά θέματα
- Δυσμηνόρροια (πόνοι περιόδου)
- Υπογονιμότητα
- Εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF)
- Διαταραχές κύκλου – πρόωρη εμμηνόπαυση
- Μετεμμηνοπαυσιακό σύνδρομο
- Έναρξη – εξέλιξη τοκετού
Δερματολογικά θέματα
- Ψωρίαση
- Έκζεμα (ατοπική δερματίτιδα)
- Κνησμός – Φαγούρα
- Κυτταρίτιδα
Καταστάσεις με ψυχοσωματική συμπτωματολογία
- Βουλιμία
- Ανορεξία
- Διαχείριση του σωματικού βάρους (παχυσαρκία)
- Έντονο στρες
- Καταθλιπτική συνδρομή
- Διαταραχές ύπνου
- Φοβίες
- Κρίσεις άγχους-πανικού
- Αίσθημα εξάντλησης
Διάφορες καταστάσεις
- Αλλεργίες
- Ξηροστομία
- Ξηροφθαλμία
- Εμβοές ώτων
